قلم کاری خاطره ای به وسعت خیال

صنایع دستی ایران

هنر ایران زمین

هنر ایران درختی کهن است به پهنای تاریخ.ریشه در ژرفای خاک کویر دارد و شاخه تا بلندی البرز.
سایه برسرمردمی‌دارد که پیوندخودبا او نبریده و نکاسته اند.مردمی‌که با هنر به دنیا آمده و در کنار آن زندگی می‌کنند.

هنرمندایرانی،همواره با کارهنری اش،مقصودی را بیان داشته و رمز و رازی را آشکار ساخته است.

یکی از این هنرها،قلمکاری می باشد.کمتر کسی است که با پارچه های قلمکاری شده خاطره ای نداشته باشد.

دراین مقاله باعنوان قلم کاری خاطره ای به وسعت خیال بیشتر با این هنر اصیل ایرانی آشنا می شویم.

سفره قلم کاری شده

قلم کاری از دیروز تا امروز

به هنرکشیدن نقاشی با قلم مو روی پارچه‌هایی از جنس پنبه، ابریشم و کتان،و رنگ‌آمیزی بارنگ‌های طبیعی قلمکاری می‌گویند.
برای تولید بیشتر این نوع پارچه‌ها،قالب‌های چوبی اختراع شد؛ قالب‌هایی که نقوش روی آن کنده‌کاری و به آن مهر یا باسمه می‌گفتند.

روزگاری مصرف پارچه قلمکاربه قدری زیادبود که بازار قیصریه اصفهان شکل گرفت.حتی پارچه‌های قواره‌ای قلمکاری‌شده هم عرضه می شد.
در آن زمان مردم معمولی،ثروتمندان و شاهان،از آن برای لباس،سفره و … استفاده می‌کردند.
برخی معتقدند با ورود مغولان
(چینی‌ها) به ایران و در دوره ایلخانیان،نقوش قلمکاری به سبک چینی رونق و توسعه پیدا کرد.

 قلم کاری در دوره شاه عباس در قرن یازدهم هجری به کمال رسید.

با ورود کارخانجات نساجی و سفره های زیبای پلاستیکی هنر قلمکاری روی پارچه‌ یا نقاشی روی پارچه با قالب‌ها، از رونق افتاد.گاهی صنعت چاپ روی پارچه را که به آن «چیت‌سازی» می‌گویندبا قلمکاری اشتباه می‌گیرند.

قلم زنی یا قلم کاری؟

قلمکاری را با قلمزنی هم نباید اشتباه گرفت؛ قلمکاری نقش زدن و رنگ کردن روی پارچه  و قلمزنی نقش زدن روی اشیای فلزی مانند مس است.

سفره قلم کاری شده

برای خرید و استفاده از سفره قلمکار چه نکاتی را باید رعایت کرد ؟

با توجه به گرانی و کمیابی نخ و پارچه ابریشم طبیعی و نیز پنبه،  امروزه بیشتر روی پارچه کرباس و متقال ایرانی و حتی چلوار و کتان خارجی قلمکاری می‌شود.

 برای خرید سفره قلمکاری شده علاوه بر قیمت خوب است به مواردی دقت و توجه شود:

  • جنس سفره قلمکاری شده بایدنخی و از پنبه یا ابریشم باشد.
     در این صورت رنگ به خوبی روی پارچه می‌نشیند و نقش‌ها بدون نقص ایجاد می‌شوند و رنگ‌ها نیز پخش نمی‌شوند.

  • از رنگ‌های طبیعی استفاده شده باشد.
    رنگ طبیعی ماندگاری و زیبایی خاص و متفاوتی دارد و در کنار رنگ‌‌آمیزی درست ودقیق،به سفره قلمکاری ارزش وبهامی‌دهد.

  • پارچه قلمکاری شده تنوع رنگ داشته باشد که نشان‌دهنده خلاقیت هنری خالق اثر است و از نظر روان‌شناسی و زیباشناسی نیز انسان را بیشتر تحت تأثیر قرار می‌دهد. همچنین به ترکیب رنگ‌های سرد و گرم توجه کنید.

  • پارچه های قلمکاری به موجب بهره گیری از الیاف طبیعی (پنبه، ابریشم) و رنگهای گیاهی لازم است در مدت زمان طولانی در مکانهای گرم/نمناک نگهداری نگردد، بدین منظور توصیه میشود هر از چند گاهی پس از مدت زمانی حدودا ۲ تا ۳ ماهه این پارچه ها در صورتی که در محیطی بسته قرار دارد، باز شده و در معرض هوای آزاد قرار گیرد تا اینکه از حمله حشرات مضر و پوسیدگی در امان باشد.

  • تا حد ممکن شستشو توسط دست صورت گیرد .

  • حداکثر در آب ۳۰ درجه سانتی گراد شستشو انجام شود.

  • ترجیحا از رنگین شویه ها و یا شامپو به منظور شوینده استفاده شود. (از سفیدکننده ها و یا شوینده های قوی جهت اسیب نرسیدن به بافت الیاف طبیعی استفاده نشود)؛

    – هنگام اتوکشی، حرارت متوسط انتخاب شود.

امیدواریم توانسته باشیم با مقاله قلم کاری خاطره ای به وسعت خیال شما را با این هنر اصیل آشنا نماییم .

مطالب مشابه

قیمت ظروف قلمزنی

لیست قیمت ظروف قلمزنی مسی لیست قیمت ظروف و هدایای...